اغلب والدين براي تربيت كودك، از جملات دستوري استفاده ميكنند. آنها از صبح تا شب، دستورات زيادي را به فرزندان خود ميدهند. اما چه قدر از اين دستورات را كودكان اجرا ميكنند؟
چرا گاهي لازم است يك دستور را چندبار به كودك بدهيم تا آن را انجام دهد.آيا تا به حال پيش امده كه هر روز دستوري را تکرار كرده ايد تا شايد فرزندتان آن را انجام دهد؟
چرا گاهي كودك در مقابل دستورات از خود مقاومت نشان ميدهد؟
براي اينكه كاري كنيم دستورات را انجام دهد، بايد شرايط خاصي را در دستور دادن رعايت كنيم . قبل از بررسي شرايط دستور دادن ابتدا لازم است انواع دستورات را بشناسيم.
دستور لازم يا اضافي .
دستور لازم دستوري است كه در صورتي كه كودك آن را انجام ندهد، ممكن است اتفاق مهم يا خطرناكي براي وي، ديگران و يا وسايل اطراف بيفتد.
دستوراضافي دستوري است كه اگر كودك آن را انجام ندهد، مشكل خاصي به وجود نميآيد و فقط باعث ميشود تعداد دستورات ما به كودك زياد شود.دستورات اضافي لزوما دستورات غلطي نيستند و ممكن است درست باشند. مشكلي كه دستورات اضافي دارند اين است كه فقط شمار دستوراتي را كه ما به كودك ميدهيم افزايش ميدهند، فارغ از اينكه كودك اين دستور را انجام بدهد يا ندهد. به طورمثالي اگر در وسط خيابان به كودك دستور ميدهيم ندو!!! اين دستوري لازم است، زيرا اگر كودكی اين دستور را گوش نكند، ممكن است آسيبي به او برسد.دستورات روزمره اي مانند پسرم صاف بشين ، اينقدر كارتون نبين…دستورات اضافه اي هستند كه ما به كودكمان ميدهيم. اگر به دنبال تغيير رفتار كودك هستيم، يكي از بهترين راه ها اين است كه براي مدتي فقط به كودك دستور لازم بدهيم.
وقتي انجام اين دستورها تبديل به عادت شد،زمان مناسبي است كع يكي از دستورات اضافه درست را جايگزين آن دستور لازم قبل كنيم.
يادتان باشد مغز كودكان مانند انباري است كه دستورات در آن جاي ميگيرد، وقتي انباري پر شود، ديگر كودكمان به حرف ما گوش نميكند.پس با دستورات غير لازم اين انباري را پٌر نكنيم و از تعداد دستورات غيرلازم بكاهيم.اما اين كه چگونه بايد دستور لازم را به كودك بدهيد تا حرف شما را گوش دهد، نيازمند شرايطي است.
١-شرط اول اين است كه دستوراتي كه به كودك ميدهيم واضح و روشن باشد تا كودك مفهوم پيام شما رو درك كند.
پيام هايي مثل اينكه ” تو مهموني پسر خوبي باش، اگر پسر خوبي باشي برات بستني ميخرم”، اين پسرخوب بودن، عبارت واضحي نيست. منظور ما ازين خوب بودن چيست؟
براي همين دقيقا به كودك بگوييد كه ” انتظار چه رفتاري از او را در مهماني داريد، چه كارهايي را انجام ندهد و چه برخوردي بكند تا برايش بستني بخريد”
٢-شرط دوم این است که دستورات به كودك بايد كوتاه باشد. به كودكتان دستورات طولاني ندهيد ، زيرا كودكان دستورات بيش از سه جمله را نمي شنوند و يا درك عميقي نميتوانند بكنند.
مثلا اينكه به كودك پشت سر هم ميگوييد:” برو اتاقتو جمع كن ، بعدش كتاباتو بيار، تكليفاي فردات رو ببينم چيه ، مشقات رو بنويس”.
اين شكل دستورات نه تنها باعث ميشود كودك دستورتان را انجام ندهد، بلكه توجهي هم به آن نكند. پس كوتاه و مختصر بودن دستور را فراموش نكنيد.
٣-شرط سوم اين است كه وقتي دستوري را به كودك ميدهيد، به اين نكته دقت كنيد كه آيا كودكتان توان اجراي آن دستور را دارد يا نه. به كودكتان در حد توانش دستور بدهيد. والدين گاهي اوقات توان كودك را دستور دادن و دادن مسئوليت به كودك درنظر نميگيرند.